بهروز کمالوندی در نشست راه گفتگو؛ واکاوی آخرین توافقات ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی، گفت: صنعت هسته ای قدرت افزاست و در صحنه بین الملل سهم قدرت ها به میزان قدرت شان تعیین می شود، نه حقی که دارند. می بینید که پنج کشور حق وتو دارند و این واقعیت است و در این فضا کشورها سعی دارند قدرت خود را در ابعاد مختلف سخت و نرم گسترش دهند.
وی گفت: صنعت هسته ای به دلایل مختلف از جمله اقتصادی، صنعتی و تکنولوژیکی قدرت زا برای کشور است، آنها نمی خواهند ایران قدرت داشته باشد و دنبال این هستند که ایران را از این قدرت محروم نمایند.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی افزود: آنها هر زمان که بتوانند و فرصت کنند صنعت هسته ای را از ایران بگیرند این کار را می کنند. ایران کشوری متوسط با جایگاه استراتژیک است و معتقدم اگر هر نظام دیگری هم در ایران بود باز هم اجازه نمی دادند ایران در این صنعت به طور مستقل رشد کند.
وی تصریح کرد: الان در مشتقات آب سنگین دستاوردهای ایران توسعه بسیار یافته است و تنها کشور دنیا که در نوعی از دوترهها که می تواند برای تولید داروهای جدید مورد استفاده قرار گیرند و انقلاب ایجاد کند هستیم. درست است که این حوزه ابعاد دوگانه دارد اما ابعاد صنعتی، تجاری و درمانی آن غیرقابل انکار است و وقتی این را از ما بخواهند بگیرند بخش صنعتی و تجاری و پزشکی آن که ارزشمند است را هم از ما می گیرند.
وی تاکید کرد: موضوع هسته ای در ابعاد داخلی و خارجی سیاسی شده است. در سیاست خارجی از این منظر به ایران فشار می آوردند و در داخل نیز موضوع از سوی هر گروه سیاسی یک جور دیده میشود، به طور کلی در داخل هرطور پیش برویم یک عده خوششان نمی آید.
کمالوندی درباره ضرورت حفظ صنعت هسته ای گفت: حتی اگر مثلاً روزی همه این صنعت را جمع کنیم در حوزه های دیگر اقتصادی و فناوری های نو هم با آنها مشکلات خواهیم داشت، چون این صنعت در اقتصاد و انتقال تکنولوژی و غیره تأثیرگذار است. پس ضرورت دارد در داخل به عنوان یک موضوع ملی به آن نگاه کنیم. در نوع تاکتیک ها اختلاف نظر طبیعی است اما در اصل حفظ این صنعت باید همه در هر گروه سیاسی و جناحی از آن دفاع کنیم.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی اظهار کرد: غنی سازی ۶۰ درصد در فردو پاسخی به قطعنامه قبلی آنها در شورای حکام بود.
وی گفت: معتقدم نمی توان صرفا از مسیر فنی یا دیپلماسی مساله را حل کرد. این موضوع باید از هر دو مسیر فنی و سیاسی توامان حل شود.
کمالوندی در بخشی دیگر از سخنانش گفت: درست است که مساله هسته ای به اقتصاد ما هم بی ارتباط نیست اما باید ببینیم تا کجا باید نرمش نشان دهیم.
وی ادامه داد: ما در گذشته و در نتیجه برجام پانزده گزارش از آژانس داشتیم که نشان میداد ایران کوچکترین تخطی از تعهدات خود نداشت. چه کسی باعث شد این شرایط تغییر یابد؟ نباید اینرا فراموش کنیم. اروپایی ها اوایل در بیانیه هایشان از امریکا به این دلیل که از برجام خارج شد انتقاد می کردند، اما الان طوری صحبت میکنند که گویی ایران مسئول وضعیت فعلی است.
وی تصریح کرد: صنعت هسته ای ایران در حوزه های مختلف در حال میوه دادن است و دشمن سعی دارد ریشه این درخت را از جا بکند. باید مراقب این درخت باشیم.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی تصریح کرد: در طول ۴۴ سال بعد از انقلاب سرمایه گذاری عظیمی در نیروی انسانی در حوزه های مختلف علمی و فناوریهای نو انجام شده است و متاسفانه بخشی از این سرمایه عظیم از کشور خارج شده یا می شوند، اما این ظرفیت و توان نیروی انسانی در کشور ما بی نظیر است. ما ده سال فرصت داریم از لحاظ تکنولوژی و با نیروی کارامد و توانمند فعلی که در اختیار داریم به لحاظ علمی جلو برویم و برای دشمن هم این مساله مهم است که در سالهای آینده هرم جمعیتی ایران تغییر خواهد یافت و عملا با تغییر هرم جمعیتی نیروی انسانی جوان ما از گردونه علمی و دانشگاهی بیرون خواهد رفت.
کمالوندی درباره چگونگی حل مسایل باقیمانده با آژانس یادآور شد: حل مسایل باید از دو مسیر سیاسی و فنی انجام شود. مطالعات ادعایی یا PMD زمانی حل شد که توافق برجام نتیجه داد و از سویی با آژانس به یک تفاهم فنی رسیدیم.
وی درباره سوالات آژانس در مورد سه مکان و موضوعات جدید پادمانی گفت: باید تاکید کنم که آنچه در گزارش آژانس آمده، ذرات ۸۴ درصدی است، نه غنی سازی ۸۴ درصدی. باید در کشور و در بیان این مساله از سوی مسؤلان دقت شود. ما قبلا حداقل پنج مورد دیگر شبیه همین مساله با آژانس داشتیم ولی با مکاتبه و مذاکره با آژانس، موضوع حل شد. نمی‌دانید نماینده رژیم صهیونیستی در جلسه توضیحات فنی آژانس که قبل از نشست شورای حکام برگزار شد بر سر این موضوع ذرات ۸۴ درصدی چه سر و صدایی راه انداخت تا بلکه این موضوع را همچنان داغ نگه دارد و بهانه ای برای فشار به ایران داشته باشد که خوشبختانه معاون مدیر کل در امور پادمانی اجازه ندارد که از موضوع سوء استفاد شود.
وی درباره ادعای افزایش ۵۰ درصدی نظارت ها در سایت فردو با بیان اینکه در فردو برای اولین بار اورانیوم ۶۰ درصدی تولید کردیم که به لحاظ پادمانی مبحثی تازه است و حتی آژانس در این رابطه تجربه قبلی ندارد گفت: تولید اورانیوم در فردو و نطنز از نظر آنها متفاوت است. وقتی مواد با غلظت بالا در مکانی مثل سایت فردو اضافه می شود نظارتهای آژانس باید طبق موافقتنامه افزایش یابد. از این رو در بحث نظارت ها و بازرسی ها ضروری بود که یک تفاهم داشته باشیم که چگونه نظارت ها از فردو در بخش ۶۰ درصدی انجام شود و نوع بازرسی، سطح و تعداد آنها در این چارچوب متفاوت می شود. هشت بازرسی در فردو در ماه انجام می شد که الان به یازده بازرسی افزایش یافته است.
وی درباره رویکرد آژانس در گزارش دهی هایش گفت: مشکلی که ما داریم این است که آژانس، هم به نعل می زند هم به میخ. ما ترجیح می دهیم انچه شفاهی میگویند مانند مطالب مطرح شده در جلسه فنی قبلی از شورای حکام را در گزارش کتبی هم بنویسند، اما متاسفانه این طور نیست.
کمالوندی، سفر رافائل گروسی به ایران را خوب و به سمت همکاری های بیشتر دانست و افزود: در این فرایند همکاریها و حل مسائل ما یک قدم جلو رفتیم اما آینده را فعلا خاکستری می بینم، نه خوشبین هستم نه بدبین.
وی در ادامه درباره سوال آژانس از منطقه مریوان گفت: قرار بوده درباره رد مواد در این منطقه از ما سوال کنند اما بعد که آمدند به جای موضوع و سوال اصلی به مسایل دیگر پرداختند که اصل بحث ما با انها بر سر همین است؛ شما به سوال تان بپردازید به مسایل دیگر چکار دارید. در حال حاضر بحث ما در این مکان درباره اورانیوم ۲۳۶ است که در آنجا ردگیری شده است.
ما گفتیم اینها موادی است که از سال ها قبل در زمان شوروی توسط شرکتی که در آنجا فعالیت می کرده آمده است. رفتند و پرسیدند که البته نمی دانیم از چه کسی یا با چه کسانی و پاسخ آوردند که کسی از این چیزی که ما می گوییم خبر ندارد. اورانیوم ۲۳۶ موادی است که از بازفراوری سوخت مصرف شده به دست می آید و این در صورتی امکان دارد که ما یک تاسیسات عظیمی از بازفراوری را داشته باشم که اساسا نداریم از این رو موضوع کاملاً روشن است.
