سیما پروانه‌گهر- اعدام «محسن شکاری» که در جریان اعتراضات ۱۴۰۱ دستگیر شده بود در صبحگاه ۱۷ آذر، توجه‌های عمومی را به سمت زندانیان با اتهامات «محاربه» و «افساد فی الارض» جلب کرد. حکم بخشی از این زندانیان به صورت غیرقطعی اعلام شده است. اخیراً نیز سخنگوی قوه قضاییه توضیحاتی درباره احکام پرونده‌های مختلف به صورت کلی داد و از تعداد احکام اعدام و حبس درباره آنها سخن گفت اما بعضاً اسامی در پرونده‌ها تفکیک نشده و مشخص نیست کدام‌یک از متهمین با حکم اعدام یا حبس مواجه هستند.
به طور مثال، در پرونده «شهید عجمیان» ۱۶ متهم وجود دارد که بر اساس اعلام سخنگوی دستگاه قضا در روز ۱۵ آذر برای پنج نفر از آنها حکم اعدام صادر شده و ۱۱ نفر دیگر، از جمله سه کودک زیر ۱۸ سال، به حبس‌های طولانی‌مدت تا ۲۵ سال محکوم شدند. اگر چه اسامی متهمان این پرونده در روزهای نخست برگزاری دادگاه‌هایشان از سوی خبرگزاری میزان منتشر شده بود اما در رأی نهایی از سوی قوه قضاییه، مشخص نیست کدام‌یک از متهمان به اعدام محکوم شده و کدام احکامی به جز اعدام گرفته‌اند.
سعید شیرازی، محسن رضازاده قراقلو، ماهان صدرات مرنی، سهند نورمحمدزاده، محمد قبادلو، محمد بروغنی، سامان صیدی، محسن شکاری، توماج صالحی، مجید رهنورد، محمدمهدی کرمی، سیدمحمد حسینی، آرین فرزام‌نیا، امین مهدی شکراللهی، رضا آریا، مهدی محمدی، محمدامین اخلاقی، بهزاد علی کناری، جواد زرگران، شایان چارانی، حمید قره حسنلو، فرزانه قره حسنلو، امیرمحمد جعفری، رضا شاکر و علی معظمی گودرزی اسامی منتشر شده در این باره از سوی قوه قضاییه است.
جدول زیر به صورت کامل از موارد منتشرشده در خبرگزاری رسمی قوه قضاییه یعنی «میزان» تهیه شده است. اسامی جدول این گزارش، با اتهامات «افساد فی‌الارض» و «محاربه»- در سنگین‌ترین موارد اتهامی- مواجه هستند که می‌تواند منجر به حکم اعدام آنها شود اما ای کاش ستون پایانی این جدول یعنی «تاریخ اجرای حکم» هرگز پر نشود. این درخواستی عمومی از قوه قضاییه در شرایط کنونی است.
در برخی از این پرونده‌ها همچون پرونده محسن شکاری اتهام «محاربه» لزوماً بر اساس «وجود یک مقتول در پرونده و حضور ولی‌دم در آن» طرح نشده و ظرفیت قانونی برای اجتناب از صدور حکم اعدام وجود دارد؛ به طور مثال، قاضی بر مبنای قانون مجازات اسلامی می‌تواند حکم تبعید صادر کند.
علاوه بر این، تلاش برای جلب رضایت در پرونده‌هایی که «مقتول در آن است» فارغ از اهمیت حق هر متهم برای دادرسی عادلانه بر اساس قانون اساسی، باید در راستای تلاش برای جلب رضایت اولیای دم در شرایط فعلی باشد، همان‌طور که اصغر فرهادی در نامه‌ای معروف برای عفو ریحانه جباری خطاب به اولیای دم آن پرونده نوشته بود که این اقدام «عملی اخلاقی و انسانی» برای «آینده» است، با درک شرایط موجود و نگاهی به این که هر یک از این افراد چه شرایطی را پشت سرگذاشتند که «آینده‌ای این‌چنین غمبار و حزن‌انگیز» برایشان رقم خورده است. جملات پایانی این مطلب درباره پرونده متهمانی که دارای «مقتول و اولیای دم است صاحبان حق بخشش یا قصاص محسوب می‌شوند» همان جملات نامه فرهادی است:
«در روزگاری که بخشندگی حتی در جزئی‌ترین امور زندگی روزمره‌مان گم و ناپیداست، او را ببخشایید. در تقویمم روزی را که این انسان را به زندگی بازگردانید، روز بخشایش نام خواهم داد… این گذشت تنها نجات یک فرد نیست. عملی است نمادین، ماندگار و آموزنده. دعوتی است از همگان به گذشت و بخشش. تشویق به گذشت کردن کسانی است که در موقعیتی چون شما، بر سر دوراهی ایستاده‌اند. شما با این گذشت انسان‌های زیادی را از مرگ نجات خواهید داد».
اسامی زندانیانی که در پرونده‌های اعتراضات اخیر با اتهام محاربه و افساد فی‌الارض مواجه هستند
|
اسامی |
شهرت پرونده |
عنوان اتهامی |
گزارش قوه قضاییه از جرم رخ داده در پرونده |
وضعیت کیفرخواست و صدور حکم |
تاریخ اجرای حکم |
|
سعید شیرازی |
اغتشاشات تهران |
افساد فی الارض |
تحریک و تشویق گسترده مردم به ارتکاب جرائم علیه امنیت کشور و اخلال شدید در نظم |
۷ آبان- قرائت کیفرخواست صادر شده |
|
|
محسن رضازاده قراقلو |
اغتشاشات تهران |
محاربه |
مشارکت در ایجاد حریق، تبانی برای جرم علیه امنیت داخلی کشور، ساخت کوکتل مولوتوف برای مقاصد ضدامنیتی، سنگ‌پرانی به سوی عوامل انتظامی |
۷ آبان- قرائت کیفرخواست صادر شده |
|
|
ماهان صدرات مرنی |
متهمین اغتشاشات شهر تهران |
محاربه |
انسداد خیابان، آتش زدن موتورسیکلت، تخریب گوشی شاکی خصوصی و ایراد جرح عمدی با چاقو نسبت به شاکی |
۱۲ آبان- جلسه دادگاه برای بررسی مستندات اتهام تشکیل شد |
|
|
سهند نورمحمدزاده |
بستن بزرگراه اشرفی اصفهانی |
محاربه |
انسداد بزرگراه، کندن نرده‌های بزرگراه، آتش زدن سطل زباله و لاستیک |
۱۶ آبان- قرائت کیفرخواست صادر شده |
|
|
محمد قبادلو |
اغتشاشات تهران |
افساد فی‌الارض- اعدام |
هجوم با خودرو سواری به مامورین- شهادت استوار فرید کرم پور حسنوند و مجروح شدن ۵ مامور پلیس |
۲۵ آبان- حکم بدوی و قابل تجدیدنظرخواهی |
|
|
محمد بروغنی |
اغتشاشات تهران |
محاربه- اعدام |
کشیدن سلاح سرد، آتش زدن فرمانداری پاکدشت و حمله منجر به جراحت به مامور دولت |
۲۵ آبان- حکم بدوی و قابل تجدیدنظرخواهی |
|
|
سامان صیدی |
اغتشاشات تهران |
محاربه- اعدام |
کشیدن کلت کمری و شلیک ۳ تیر و ایجاد رعب |
۲۵ آبان- حکم بدوی و قابل تجدیدنظرخواهی |
|
|
محسن شکاری |
بستن خیابان ستارخان |
محاربه-اعدام |
بستن خیابان ستارخان و مجروح کردن یک مامور حافظ امنیت که محل زخم وی ۱۳ بخیه خورد |
۳۰ آبان- حکم و قابل تجدید نظرخواهی اعلام شد |
۱۷ آذر- اجرای حکم اعدام
|
|
توماج صالحی |
|
افساد فی‌الارض |
نشر اکاذیب منجر به خسارات عمده، فعالیت تبلیغی علیه نظام، تشکیل و اداره دسته‌جات غیرقانونی، همکاری با دولت متخاصم |
اتهام ۶ آذر توسط رئیس کل دادگستری استان اصفهان اعلام شد. |
|
|
مجید رهنورد |
محاربه- اعدام |
شهادت دو بسیجی؛ دانیال رضازاده و حسین زینال زاده |
اولین جلسه دادگاه ۸ آذر تشکیل شد و عنوان اتهام قرائت شد |
|
|
|
محمد مهدی کرمی |
پرونده شهید عجمیان |
متهم ردیف اول-افساد فی‌الارض |
رئیس کل دادگستری استان البرز (۱۰ آذر): محمدمهدی کرمی، شهید عجمیان را به عنوان بسیجی شناسایی و تعقیب و با سنگ به پشت سر وی ضربه وارد کرده و سپس بدن برهنه و نیمه‌جان وی را بر روی آسفالت خیابان می‌کشد |
۱۴ آذر- حکم غیرقطعی |
|
|
سید محمد حسینی |
شهید عجمیان |
متهم ردیف دوم-افساد فی‌الارض |
رئیس کل دادگستری استان البرز (۱۰ آذر): با استفاده از چاقو چند ضربه به ناحیه شکم مرحوم وارد می‌کند |
۱۴ آذر- حکم غیرقطعی |
|
|
آرین فرزام‌نیا |
شهید عجمیان |
متهم ردیف سوم-افساد فی‌الارض |
رئیس کل دادگستری استان البرز (۱۰ آذر): با استفاده از چاقو چند ضربه به ناحیه شکم مرحوم وارد می‌کند |
۱۴ آذر- حکم غیرقطعی |
|
|
امین مهدی شکراللهی |
شهید عجمیان |
افساد فی‌الارض |
رئیس کل دادگستری استان البرز (۱۰ آذر): با پوتین کار دارای نوک فلزی چند ضربه به شهید وارد کرده است. |
۱۴ آذر- حکم غیرقطعی |
|
|
رضا آریا |
شهید عجمیان |
افساد فی‌الارض |
رئیس کل دادگستری استان البرز (۱۰ آذر): با پوتین کار دارای نوک فلزی، چند ضربه به شهید وارد کرده است. |
۱۴ آذر- حکم غیرقطعی |
|
|
مهدی محمدی |
شهید عجمیان |
افساد فی‌الارض |
رئیس کل دادگستری استان البرز (۱۰ آذر): با خود پنجه بوکس همراه داشته است. |
|
|
|
محمدامین اخلاقی |
شهید عجمیان |
افساد فی‌الارض |
رئیس کل دادگستری استان البرز (۱۰ آذر): به نوعی در انسداد آزادراه، حمله به مامورین حافظ امنیت و حمله به شهید عجمیان دخالت داشته‌اند |
۱۴ آذر- حکم غیرقطعی |
|
|
بهراد علی کناری |
شهید عجمیان |
افساد فی‌الارض |
رئیس کل دادگستری استان البرز (۱۰ آذر): به نوعی در انسداد آزادراه، حمله به مامورین حافظ امنیت و حمله به شهید عجمیان دخالت داشته‌اند |
۱۴ آذر- حکم غیرقطعی |
|
|
جواد زرگران |
شهید عجمیان |
افساد فی‌الارض |
رئیس کل دادگستری استان البرز (۱۰ آذر): به نوعی در انسداد آزادراه، حمله به مامورین حافظ امنیت و حمله به شهید عجمیان دخالت داشته‌اند |
۱۴ آذر- حکم غیرقطعی |
|
|
شایان چارانی |
شهید عجمیان |
افساد فی‌الارض |
رئیس کل دادگستری استان البرز (۱۰ آذر): به نوعی در انسداد آزادراه، حمله به مامورین حافظ امنیت و حمله به شهید عجمیان دخالت داشته‌اند |
۱۴ آذر- حکم غیرقطعی |
|
|
حمید قره حسنلو |
شهید عجمیان |
افساد فی‌الارض |
رئیس کل دادگستری استان البرز (۱۰ آذر): به نوعی در انسداد آزادراه، حمله به مامورین حافظ امنیت و حمله به شهید عجمیان دخالت داشته‌اند |
۱۴ آذر- حکم غیرقطعی |
|
|
فرزانه قره حسنلو |
شهید عجمیان |
افساد فی‌الارض |
رئیس کل دادگستری استان البرز (۱۰ آذر): به نوعی در انسداد آزادراه، حمله به مامورین حافظ امنیت و حمله به شهید عجمیان دخالت داشته‌اند |
۱۴ آذر- حکم غیرقطعی |
|
|
امیرمحمد جعفری |
شهید عجمیان |
افساد فی‌الارض |
رئیس کل دادگستری استان البرز (۱۰ آذر): به نوعی در انسداد آزادراه، حمله به مامورین حافظ امنیت و حمله به شهید عجمیان دخالت داشته‌اند |
۱۴ آذر- حکم غیرقطعی |
|
|
رضا شاکر |
شهید عجمیان |
افساد فی‌الارض |
رئیس کل دادگستری استان البرز (۱۰ آذر): به نوعی در انسداد آزادراه، حمله به مامورین حافظ امنیت و حمله به شهید عجمیان دخالت داشته‌اند |
۱۴ آذر- حکم غیرقطعی |
|
|
علی معظمی گودرزی |
شهید عجمیان |
افساد فی‌الارض |
رئیس کل دادگستری استان البرز (۱۰ آذر): به نوعی در انسداد آزادراه، حمله به مامورین حافظ امنیت و حمله به شهید عجمیان دخالت داشته‌اند |
۱۴ آذر- حکم غیرقطعی |
|
