دیدبان پرس: محسن زمان پور ؛هواداران کاندیداها و لیدرهای انتخاباتی مرتبا این گفتمان را مطرح میکنند و با دوری جستن از پدیده قومگرایی، کاندیدای مطلوب و مورد حمایت خود را از این خصیصه مبری میدانند.
اما براستی تعریف قومگرایی چیست؟
آیا این رویه در بین مردم ما مورد نکوهش است یا مورد تقدس؟؟
در نگاه اول همه به این نگاه قومسالارانه خرده میگیرند و خود را دور از این رفتار نشان میدهند. اما اگر با نگاه تیزبین تر بنگریم تقریبا همه ما هم قومگراییم و هم قومسالار!
در مراسمات جشن و سرور و یا ماتم و عزا این فامیل و نزدیکان و اقوام ما هستند که به یاریمان میشتابند و اولین نفراتی هستند که از اخبار ما مطلع میشوند و بیشترین کسانی هستند که در ایام خوشی یا گرفتاری با ما همراهی میکنند و یا مسئولیت امور را بر عهده میگیرند و کمک حال ما می باشند.
اینان کسانی اند که در ایام انتخابات برای کاندیدای مورد حمایت طایفه بنر نصب میکنند و پوستر میچسبانند و اتیکت پخش میکنند و تا دیر وقت در ستاد میمانند. خواب و خور بر خود حرام میکنند و حتی در برخی مواقع در هواداری، کار را به درگیری فیزیکی هم می رسانند.
پس چگونه انتظار میرود که بعد از پیروزیِ این قشر سفید در سبد رای، در هنگام انتصابات نادیده گرفته شوند؟
ناگفته پیداست که در سیستم های قومیتی، احزاب چندان یارای مقابله با طوایف پرنفوذ را ندارند و تقریبا حزب در این مناطق بیشتر مخصوص کسانی است که یا فاقد ریشه های قومی اند و یا افراد مترقی تری هستند که با انگیزههای فراقومی به فعالیتهای سیاسی مشغولند. این در حالیست که کارکرد احزاب در کشور ما کلیشه ای و بیشتر تزیینی شده و عملا در مناطق قومسالار طوایف جای احزاب را گرفته اند. نکته قابل توجه این است که الِمانهایی که در احزاب موجب بسط دموکراسی و پاسخگویی از بالا به پایین و بالعکس میگردد در طوایف چندان مرسوم نبوده و حتی مذموم است.
بنابراین به طوایف نه از منظر احزاب باید نگریست، ولو اینکه بدیلی برای تحزب در بین اقوام باشد.
برای اینکه بدانیم چگونه باید از مبحث قومیت و قومگرایی فاصله بگیریم توجه به یک اصل حائز اهمیت است و آن اینکه در فرآیند انتخاب فرد اصلح از قوم خویش باید فرد منتخب از تمامی جهات از دیگران برتر باشد و به تایید انتخاب کننده نیز برسد. تبصره لازم این است که «اگر فردی کاندیدای خود را از دیگران اصلح تر بداند با قید اینکه کسی از آن بهتر نیست، و در این امر لجاجت نیز نورزد، دیگر نام این حمایت قومگرایی نیست».
به خاطر داشته باشیم قومگرایی آنجا نکوهیده است که افراد منتخب پس از پیروزی کارهای بزرگ را به افراد کوچک از قوم خویش بسپارند در حالیکه شایستگانی از طوایف دیگر وجود داشته باشند.
بطور کلی اینکه یک طایفه، ایل یا یک قومیت نخبگان خود را انتخاب کرده و برگزینند و مورد حمایت قرار دهند و از پایین به بالا همراهی نمایند اکیدا به معنای قومگرایی نیست.
قومگرایی آنجا مورد سرزنش است که فرد پیروز، بدون در نظر گرفتن مصالح جمع و از بالا به پایین افراد کوچک از حامیان خود را در مناصب پر اهمیت و استراتژیک به کار گمارده و سرنوشت قوم خود را نیز به خطر بیندازد.
محسن زمان پور
دبیر حزب کارگزاران سازندگی شهرستان مسجدسلیمان
۲۵ شهریور ۱۴۰۲
